سیستم نگهدارنده سرعت یا همان کروز کنترل (به انگلیسی Cruise Control) سیستمی در خودروهاست که اجازه کنترل سرعت در یک وضعیت ثابت را برای راننده فراهم می کند. این سیستم معمولاً با کنترل میزان هوای ورودی به محقظه احتراق وظیفه خود را به انجام می رساند.در واقع هدف استفاده از کروز کنترل نگه داشتن دقیق سرعت به میزان دلخواه راننده بدون هیچگونه دخالت خارجی است. در این سیستم امکان تثبیت سرعت خودرو در شرایط مختلف بدون استفاده از پدال گاز از طریق کلیدهای واسط فراهم شده است.

اولین خودرویی که به کروز کنترل مجهز شد خودروی ایمپریال کرایسلر مدل ۱۹۵۸ بود. این سیستم مکانیکی به میل گاردان موتور متصل بود و یک تنظیم کننده بر روی داشبورد وجود داشت که با آن میزان سرعت مشخص می شد. این سیستم سپس توسط یک موتورالکتریکی میزان گاز ورودی خودرو را با این سرعت تنظیم می کرد.
با افزایش میزان خودروهای مورد استفاده مردم در جاده ها و نیاز به ایمنی بیشتر خودروسازان تصمیم گرفتند تا در سیستم کروز کنترل نوآوری هایی داشته باشند و در نتیجه همین نوآوری های سیستم کروز کنترل تطبیق پذیر (به انگلیسی Adaptive Cruise Control) به خودروهای امروزی راه یافتند. اولین سیستم کروز کنترل تطبیق پذیر اوایل دهه ۱۹۹۰ میلادی توسط خودروسازان ژاپنی تولید شد. البته این سیستم تنها در زمانی که ترافیک سنگینی در مسیر قرار داشت به راننده هشدار می داد و از سیستم ترمز اضطراری و سیستم کنترل گاز خودرو برخوردار نبود.
اولین سیستم کامل کروز کنترل تطبیق پذیر مربوط به سیستم دیسترونیک مرسدس بنز بود که بر روی خودروی کلاس S مدل ۱۹۹۹ قرار گرفته بود. این سیستم نه تنها گاز خودرو را کنترل می کرد بلکه از ترمز اضطراری برای رعایت فاصله مناسب با خودرو‌ی جلویی بهره می برد.
در خودروهایی که به این سیستم مجهز هستند راننده همانند سیستم کروز کنترل معمولی مقدار بیشینه سرعت مورد نظر را از طریق عملگرهای موجود تنظیم می کند. سنسوری که در جلو خودرو تعبیه شده است ترافیک مسیر روبرو یا خودرو جلویی را شناسایی کرده و روی آن قفل می کند. این سنسور سپس میزان سرعت خودروی شما را با در دست می گیرد و معمولاً طوری آن را تنظیم می کند که همیشه ۲ الی ۳ ثانیه به خودروهای پیش رو فاصله داشته باشید.

کامپیوتر خودرو با استفاده از داده های این سنسور میزان فاصله با خودروی جلویی و سرعت متناسب با آن را محاسبه می کند. در صورتی که آن واحد چندین خودرو در محدوده پوشش دهی این رادار قرار داشته باشد این سیستم به صورت خودکار انتخاب می کند که کدام یک از آنها را دنبال کند. به طور مثال در صورتی که سرعت خودروی پیش رو کمتر باشد یا خودروی دیگری به صورت ناگهانی در مسیر شما قرار گیرد این سیستم به صورت خودکار سرعت خودروی شما را نیز متناسب به وضعیت سرعت آنها کاهش می دهد.

کروز کنترل تطبیق پذیر سیستم هوشمندی برای ایمنی خوردو است. در صورتی که در زمان استفاده از این سیستم به خودروی جلویی خیلی نزدیک شوید در ابتدا به شما هشدار داده و در ادامه و در صورت نیاز از ترمز استفاده می کند. برخی خودروسازان از لیزر برای این سیستم خود استفاده می کند و این در حالی است که برخی دیگر از سیستم های نوری دوربین دار استفاده می کند. کروز کنترل تطبیق پذیر بدون توجه به تکنولوژی مورد استفاده در آن در روز و شب کار می کند اما توانایی های آن با توجه به شرایط جاده مانند باران سنگین، مه یا برف می تواند کاهش یابد.